Feitos e representacións

Hai anos faláronme dunha muller anciá que miraba entusiasmada filmes na televisión, gozaba con eles e choraba a fío vendo, que sei eu, a morte de Spencer Tracy en Capitáns intrépidos. Que no cinema sexa todo mentira non fai menores as emocións, ben o sabemos; o curioso desta muller é que se enfadaba cando atopaba aos poucos días o mesmo actor nun filme diferente. Se morreu na película de antonte, pensaba ela, non ten dereito ningún a aparecer hoxe noutra, co risco engadido de que nesta que botan agora pode acabar morrendo outra vez e en consecuencia volvería sufrir por un home que ao mellor na vida real estaba de festa en Los Angeles. Á emoción seguíalle o enfado e volta a empezar, película vai, película vén. Porque deixar non deixou de ver cinema, como poden supoñer.

Calquera cidadán sensato entende a diferenza que hai entre un feito e a súa representación. Dende pequenos apréndennos que nos filmes todo é reconstrución e finximento, que non son reais os amores e os odios, as vitorias e as derrotas, as risas e as bágoas. As brutais escenas de A Serbian Film son de pésimo gusto, mais non son consecuencia de ningún acto criminal. Ningún adulto e sobre todo ningún cativo foi maltratado durante a rodaxe. O filme de Srđan Spasojević é pura ficción. E mala como a fame, dito sexa ao paso.

Isto sábeno o fiscal que acusa a Ángel Sala dun delito de exhibición de pornografía infantil e o xuíz que tramita a denuncia, mais non lles importa. Ampáranse nun código penal que no artigo 189.7 apunta o castigo para os que difundan material pornográfico aínda que non foran empregados menores directamente, senón “a súa imaxe ou voz alterada ou modificada”. O código penal non distingue neste caso entre realidade e ficción: unha e outra son culpábeis. A cuestión a dirimir, xa que logo, é que entendemos por “pornografía”, un concepto máis asociado á intención das imaxes que ao seu contido. A Serbian Film, iso téñoo ben claro, non pretende producir pracer sexual. Quere molestar e provocar reaccións, mais carece de virtudes como para inspirar un bo debate. Mellor faríamos en ignorala.

Martin Pawley. Publicado en Xornal de Galicia o xoves 10 de marzo