xoves, 20 de marzo de 2014

Madame Satã (Karim Aïnouz, 2002)

Chamábase João Francisco dos Santos e era analfabeto “de pai e mãe”. Naceu o 25 de febreiro de 1900 en Glória do Goitá, municipio do estado de Pernambuco, mais residiu dende neno no Rio, onde se forxou a súa lenda, a lenda de Madame Satã, o “homossexual mais macho que já houve na história”. O amante apaixonado e o pai de familia numerosa, o transformista musculoso que practicaba capoeira e se enfrontaba con frecuencia coa policía, o home provocador e desafiante que foi procesado en vinte e nove ocasións e condenado en dez delas, que recoñecía polo menos tres homicidos e o triplo de agresións. Nunha desas leas morreu un garda civil; a pistola estaba na súa man, mais non foi del a culpa: nas súas propias palabras “a bala fez o buraco” mais “quem matou foi Deus”. Un currículo criminal que o levou a entrar e saír varias veces do cárcere até cumprir, en total, vinte e sete anos e oito meses en prisión, máis dun terzo da súa vida. Madame Satã, mito lumpen, símbolo da contracultura, fillo “deste asfalto, deste clima, deste ragu cultural brasileiro, que tentamos negar inutilmente” segundo foi definido nunha gran entrevista a comezos dos 70 na revista O Pasquim.

Un personaxe así merecía unha película. Foi a primeira longametraxe do cearense Karim Aïnouz e con ela chegou ao Festival de Cannes, sección Un Certain Regard. As altas expectativas do seu debut confirmounas con obras posteriores aínda máis sólidas coma Viajo Porque Preciso, Volto Porque te Amo ou O Abismo Prateado. Con Madame Satã fixo un filme carnoso e escuro, sensual e fascinante, que supera o risco (temíbel) do espectáculo lascivo para europeos ao ofrecer un retrato necesariamente poliédrico do mito, encarnado por un Lázaro Ramos no papel da súa carreira por máis que logo probase ser un eficaz comediante ás ordes de Jorge Furtado (O homem que copiava, Meu tio matou um cara). Un filme tan gozosamente pegañento e contaxioso coma a canción Ao romper da aurora, un samba clásico de Francisco Alves, Lamartine Babo e Ismael Silva que o protagonista entoa -literalmente berra- nunha das súas secuencias máis memorábeis.

Martin Pawley. Texto escrito para a ficha (PDF, 367KB) do filme no ciclo de cine transxénero do CGAC, do 27 de febreiro ao 3 de abril.

Ningún comentario:

Publicar un comentario