Un cinema que xa non é outro

Cinema nas marxes, alternativo, periférico, alterado. Un cinema novo e sobre todo un cinema que é “outro”. Nos últimos anos escribíronse miles e miles de caracteres para describir e poñerlle nome á efervescencia dunha creación fílmica española non sometida (ou menos sometida) á tiranía das necesidades e convencións da industria, do que o mercado (e especialmente a televisión) tolera como asumíbel ao sur dos Pireneos. Mais o caso é que -quitado Almodóvar- a gran maioría dos autores españois que conseguiron difusión e recoñecemento mundial en época recente encaixan dentro dese cinema que chaman “outro”, de Albert Serra a Lois Patiño. Non será hora de ir asumindo xa que o “outro” é realmente o “primeiro”, o centro, o corazón dun sector vivo no artístico mais martirizado pola crise económica e as políticas culturicidas?

Os modelos de produción de hai vinte anos son hoxe unha quimera. Para sobrevivir é preciso multiplicar o talento e reducir o equipo ao mínimo. Medra a vontade de risco, feito obrigado agora que as tendencias se propagan a toda velocidade e o gran sucesso nun festival pode ser unha moda vella dúas tempadas despois. Unha cámara e un ordenador son suficientes para realizar un filme e iso facilita traballar sen límites co tempo e con material narrativo persoal, mesmo íntimo. A non ficción ábrese camiño coma territorio de liberdade e experimentación e obtén, por fin, o espazo de visibilidade que merece. De paso, convida ao espectador a cuestionar os seus prexuízos: canto hai na non ficción de construción, de invención por parte do autor? Que nos importa máis, a carga de realidade ou a carga de verdade que hai nun filme?

Martin Pawley. Texto escrito para o Porto/Post/Doc (Porto, 1-8 de decembro).