luns, 12 de outubro de 2009

Para que serve un festival de cinema?

Rectifico: para que debería servir hoxe un festival de cinema? Na orixe dos dous grandes certames de referencia, Cannes e Venecia, as motivacións cinéfilas non eran as de maior peso: os festivais respondían a intereses de promoción turística e sobre todo no caso francés é obvio que funcionaron. Aínda que lendo a prensa galega non o pareza, van máis xornalistas acreditados cada ano a Cannes que a un mundial de fútbol; a súa utilidade como ferramenta publicitaria é incontestábel.

Logo están os filmes. Aos festivais acudimos para ver películas, moitas e moi diversas. Ou así era antes, polo menos. Fronte ao cada vez máis cativo mercado convencional, as filmotecas e os festivais de cinema convertíronse no destino predilecto dos afeccionados na procura de contidos non comerciais, que facían (faciamos) da inxesta masiva de títulos un obxectivo vacacional prioritario. E niso foi que descubrimos internet, coa consecuente democratización da oferta cultural que transformará para sempre o consumo de produtos artísticos. Un consumo que xa non depende do capricho dos intermediarios e descoñece a noción de fronteira. Á mesma hora que o xurado do Festival de Donostia anunciaba que a Cuncha de Ouro a levaba Cidade de vida e morte, calquera usuario con banda larga podía facerse sen dificultades cunha copia dese filme chinés, xa editado en DVD a miles de quilómetros de aquí. Ter acceso en pouco tempo a parte da programación dun festival é algo ao alcance de calquera persoa que poña o suficiente empeño; se iso empeza a suceder cos certames de primeira división, os que poden permitirse o luxo de esixir estreas, que non acontecerá cos de tamaño pequeno ou mediano, condenados a proxectar películas que levan xa moitos meses en circulación.

Que facemos cos festivais, entón? Acabamos con eles? Non, por suposto. Seguen a ser necesarios, ousaría dicir que agora máis que nunca, sempre e cando satisfagan dúas condicións esenciais. A primeira clave é “selección”: o festival debe estar guiado polo rigor para facer unha boa peneira, para escoller entre a morea de obras presentadas aquelas que merecen especial atención. O espectador confía no criterio dos programadores e aforra tempo ocupándose só daqueles filmes que estes lle presentan, desbotando todos os demais. Se a selección é deficiente o festival é un instrumento completamente inútil.

A segunda é “encontro”. En efecto, o festival é o lugar onde entra en contacto o creador co seu público, de maneira ordenada en coloquios e presentacións, ou de xeito menos regrado polas noites nos bares. Ese é o verdadeiro obxectivo que debería inspirar calquera certame cinematográfico, independentemente das súas dimensións: o de servir de punto de reunión para todos os membros da tribo, os cineastas e os espectadores, os organizadores e os críticos. Esa mestura é enriquecedora no plano persoal e creativo; ferven as ideas, nacen proxectos de colaboración ou simplemente se comparten unhas cañas, que non é pouco. Mais –xa o dixen moitas veces– para encontrármonos é preciso que haxa unha boa razón, e as razóns neste caso seguen a ser os filmes e os seus autores: sen eles non hai nada que facer. Para facer un bo festival é imprescindíbel ter bos filmes. E xente. Boa xente.

Martin Pawley. Publicado no suplemento Nós de Xornal de Galicia o sábado 12 de outubro de 2009

Ningún comentario:

Publicar un comentario